Nghiệm thu đề tài nghiên cứu khoa học cấp trường về tinh dầu lá tía tô do phòng Công nghệ Hóa – Môi trường, Viện Công nghệ HaUI thực hiện

Sau khi được hội đồng nghiệm thu cấp đơn vị đánh giá, nhận xét nhóm nghiên cứu đề tài đã bổ sung, chỉnh sửa, hoàn thiện các kết quả và báo cáo tổng kết. Ngày 26 tháng 8 năm 2021, Hội đồng nghiệm thu cấp trường được tổ chức trực tuyến do TS. Phạm Thị Mai Hương làm chủ tịch.

Tía tô là loại cây cỏ sống hàng năm, có tên khoa học là Perilla frutescens Lamiaceae. Cây dễ trồng và thích nghi được nhiều vùng đất trên cả nước. Lá tía tô được dùng làm thực phẩm, gia vị và cũng có nhiều giá trị trong phòng chữa bệnh như: cảm cúm, ho, giảm đau trong bệnh Gout, chống viêm, đầy hơi chướng bụng, giảm cân, đẹp da…Để nghiên cứu sâu hơn về các công dụng của lá tía tô, nhóm nghiên cứu thuộc phòng Công nghệ Hóa – Môi trường, Viện Công nghệ HaUI đã tổ chức triển khai đề tài: “Nghiên cứu quy trình tách chiết, xác định các cấu tử và hoạt tính sinh học của tinh dầu lá tía tô Việt Nam (Perilla frutescens var.crispa), định hướng ứng dụng trong công nghiệp thực phẩm”. Đề tài nghiên cứu mang tính ứng dụng cao và có nhiều ý nghĩa thực tiễn trong đời sống hàng ngày.

Hình ảnh lá tía tô

Trong buổi nghiệm thu này, TS. Hoàng Thanh Đức, chủ nhiệm đề tài đã trình bày các nội dung, kết quả và sản phẩm nghiên cứu mà nhóm đã đạt được trong quá trình thực hiện đề tài, bao gồm:

• Nghiên cứu lựa chọn phương pháp hiệu quả và thích hợp để tách chiết tinh dầu lá tía tô là phương pháp chưng cất lôi cuốn hơi nước trực tiếp.
• Xây dựng quy trình công nghệ tách chiết tinh dầu tía tô với các điều kiện thích hợp cho quá trình chưng cất tinh dầu tía tô theo phương pháp chưng cất lôi cuốn hơi nước gồm: Tỷ lệ nguyên liệu lá tía tô và nước là 1g/ 2,5ml; thời gian chưng cất là 4,5 giờ, tốc độ chưng cất là 30%, hiệu suất thu được tinh dầu tía tô là 95,8%.
• Xác định được thành phần tinh dầu tía tô chưng cất được theo phương pháp GC-MS. Thành phần hóa học của tinh dầu tía tô tại khu vực Bắc Từ Liêm gồm 51 hợp chất. Các chất thơm thu được như aldehyde và rượu chiếm tỷ trọng lớn nhất (> 50%), sau đó là các terpene (>24%). Trong đó hàm lượng chất tạo hương đặc trưng của tinh dầu tía tô như perilla aldehyde chiếm tỷ lệ cao đạt 37.99%, perilla alcol chiếm 5,423%. Limonene chiếm 21,894%, Caryophyllene chiếm 8,302%, Myristicin chiếm 3,813%, β-linalool chiếm 3,495%, trans-Shisool chiếm 4,295%.
• Tác dụng kháng khuẩn của tinh dầu tía tô thu được sau chưng cất đã cho thấy tinh dầu tía tô có khả năng kháng được cả 5 chủng vi khuẩn thử nghiệm là E.coli, Pseudomonas, S.aureus, B.subtilis, B.ceureus với đường kính vòng tròn kháng khuẩn cao từ 9-22 mm với lượng tinh dầu là 20 µl và từ 15-45 mm với lượng tinh dầu là 50 µl. Khả năng kháng vi khuẩn tăng khi lượng tinh dầu sử dụng tăng lên.
• Thử nghiệm ứng dụng tinh dầu tía tô có thể làm gia vị cho cháo và phở, mỳ ăn liền với tỷ lệ 1-1,5% tính theo khối lượng cháo, phở, mì khô chưa chế biến. Đưa ra quy trình ứng dụng tinh dầu tía tô làm gia vị tạo hương trong thực phẩm cháo, mì ăn liền. Định hướng sử dụng tinh dầu lá tía tô làm gia vị và làm phụ gia bảo quản thực phẩm cho những thực phẩm giành cho người mới ốm dậy, thực phẩm hỗ trợ điều trị bệnh viêm khớp, đau dạ dày, chống ngộ độc thực phẩm, chống dị ứng…

Mặc dù, đề tài vẫn còn một vài lỗi nhỏ cần chỉnh sửa nhưng dựa trên các sản phẩm và kết quả đạt được, đề tài đã được Hội đồng nghiệm thu nhà trường đánh giá xếp loại đạt yêu cầu. Kết quả của đề tài không chỉ ứng dụng vào thực tiễn mà còn là cơ sở để nhóm tác giả tiếp tục phát triển sâu hơn hướng nghiên cứu phân lập các hoạt chất chính trong tinh dầu tía tô vừa làm chất bảo quản thực phẩm và làm hương vị cho thực phẩm, nước giải khát, thực phẩm chức năng vừa có tác dụng hỗ trợ chữa bệnh.