Nghiệm thu thành công đề tài nghiên cứu khoa học cấp trường: "Thu nhận nanocellulose và lignin từ vỏ quả sầu riêng hướng đến ứng dụng thử nghiệm trong lĩnh vực vật liệu"

Sáng ngày 11/4/2025, tại trường Đại học Công nghiệp Hà Nội hội đồng nghiệm thu đã tiến hành đánh giá đề tài nghiên cứu khoa học cấp Trường: "Thu nhận nanocellulose và lignin từ vỏ quả sầu riêng hướng đến ứng dụng thử nghiệm trong lĩnh vực vật liệu". Đề tài do TS. Trần Ý Đoan Trang – Viện Công nghệ HaUI làm chủ nhiệm, dưới sự chủ trì của PGS.TS. Nguyễn Minh Tân, Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu.

TS.Trần Ý Đoan Trang – Chủ nhiệm đề tài báo cáo kết quả nghiên cứu

Sau thời gian nghiên cứu và thực hiện, đề tài đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận, mở ra tiềm năng ứng dụng to lớn của vỏ sầu riêng trong lĩnh vực vật liệu và bảo vệ môi trường. Cụ thể:

Khảo sát thành phần vỏ sầu riêng: Phân tích thành phần cơ bản của vỏ sầu riêng cho thấy hàm lượng cellulose cao (37.92%), lignin (10.48%) và hemicellulose (8.84%). Kết quả này khẳng định tiềm năng lớn của việc sử dụng vỏ sầu riêng làm nguyên liệu để thu hồi các thành phần có giá trị.

Xây dựng quy trình thu nhận hiệu quả: Đề tài đã xây dựng thành công quy trình thu nhận đồng thời lignin, cellulose và nanocellulose từ vỏ sầu riêng, bao gồm bốn bước: tiền xử lý nguyên liệu, thu nhận cellulose, thu nhận lignin và chế tạo nanocellulose.

Hiệu suất thu nhận đạt được: cellulose thô (54.33%), lignin (10.92%), cellulose tinh khiết (36.03%) và nanocellulose (29.18%).

Ứng dụng lignin trong vật liệu: Bọt xốp PU chứa 10% lignin từ vỏ sầu riêng thể hiện các tính chất cơ lý và khả năng cách nhiệt, chống cháy vượt trội. Điều này mở ra khả năng ứng dụng trong sản xuất vật liệu cách nhiệt, đệm ghế ô tô và đồ gia dụng.

Ứng dụng nanocellulose trong bảo quản thực phẩm: Việc bổ sung 2–6% nanocellulose vào màng tinh bột giúp cải thiện đáng kể đặc tính cơ lý, khả năng giữ nước và phân hủy sinh học.

Màng tinh bột với 2–4% nanocellulose phù hợp cho bao gói thực phẩm khô, trong khi màng với 6% nanocellulose thích hợp để bảo quản sản phẩm có độ ẩm cao.

Đóng góp vào xử lý chất thải nông nghiệp: Đề tài góp phần giải quyết vấn đề chất thải nông nghiệp bằng cách tận dụng các thành phần có giá trị từ vỏ sầu riêng. Đồng thời, đa dạng hóa nguồn nguyên liệu thu nhận các thành phần có giá trị, sử dụng nguyên liệu rẻ tiền và sẵn có như chất thải nông nghiệp.

Các sản phẩm từ đề tài, bao gồm:

- Quy trình công nghệ thu nhận đồng thời nanocellulose và lignin từ vỏ sầu riêng.

- 05g lignin thu nhận từ vỏ sầu riêng.

- 20g nanocellulose thu nhận từ vỏ sầu riêng.

- 01 bài báo khoa học quốc tế SCIE/Scopus Q3.

Nguyên liệu vỏ quả sầu riêng qua các bước tiền xử lý

sản phẩm lignin và nanocellulose từ vỏ quả sầu riêng

Các thành viên Hội đồng nghiệm thu đánh giá cao tính ứng dụng thực tiễn và tiềm năng phát triển của đề tài. Đề tài có ý nghĩa khoa học, góp phần giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường và tạo ra sản phẩm có giá trị kinh tế.PGS.TS. Nguyễn Minh Tân, Chủ tịch Hội đồng, nhận xét: “Đây là một đề tài công phu, có tính ứng dụng và đóng góp ý nghĩa cho hướng nghiên cứu vật liệu bền vững. Nhóm nghiên cứu đã làm chủ được quy trình tách chiết các hợp chất có giá trị từ nguồn nguyên liệu đặc trưng của Việt Nam”. Một số đại biểu khác cũng nhấn mạnh tiềm năng thương mại hóa của các sản phẩm từ đề tài trong ngành bao bì sinh học và vật liệu cách nhiệt, những lĩnh vực đang phát triển mạnh trên toàn cầu.

Ý kiến đóng góp của Thành viên Hội đồng

Bên cạnh đó, các thành viên trong hội đồng cũng đóng góp những ý kiến tham luận để nhóm đề tài hoàn thiện báo cáo tổng kết được hoàn chỉnh hơn trước khi nộp sản phẩm về Nhà trường, như: cần có những nghiên cứu chuyên sâu hơn để hoàn thiện quy trình công nghệ và ứng dụng sản phẩm vào thực tế.

Với những kết quả đạt được, đề tài “Thu nhận nanocellulose và lignin từ vỏ quả sầu riêng hướng đến ứng dụng thử nghiệm trong lĩnh vực vật liệu” đã được Hội đồng nghiệm thu đánh giá đạt loại Khá. Đề tài mở ra hướng đi mới trong việc tái sử dụng phụ phẩm nông nghiệp một cách hiệu quả và bền vững, đồng thời góp phần xây dựng nền công nghiệp vật liệu xanh thân thiện môi trường.